Auschwitz - lokalizacja, budowa
Konzentrationslager - KL. W nomenklaturze hitlerowskiej obozy koncentracyjne były też oznaczane literami KZ.
Obóz zlokalizowano na terenie dawnych koszar wojska polskiego, przejętych przez armię niemiecką. Koszary składały się z kompleksu kilkunastu budynków murowanych i drewnianych, położonych w dzielnicy Oświęcimia zwanej Zasolem. W myśl pierwotnych planów inspektora obozów koncentracyjnych Oświęcim miał być obozem kwarantanny, tj. obozem przejściowym, dla więźniów narodowości polskiej.
W związku z założeniem KL Auschwitz teren rozciągający się wokól obozu został wysiedlony z zamieszkującej go ludności polskiej. Wysiedlenie odbyło się w paru etapach. Pierwsze miało miejsce w czerwcu 1940 r. Wysiedlono wówczas około 2 tys. osób zamieszkujących baraki położone obok dawnych koszar wojskowych i budynków Polskiego Monopolu Tytoniowego. Następne wysiedlenie odbyło się w lipcu 1940 r. i objęło mieszkańców ulic Legionów, Krótkiej i Polnej. W listopadzie tego samego roku miało miejsce trzecie wysiedlenie, podczas którego usunięto ludność zamieszkałą w dzielnicy Zasole. Akcja ta była kontynuowana w 1941 r. w miesiącach marcu i kwietniu, kiedy to wysiedlono ludność z wiosek Babice, Budy, Rajsko, Brzezinka, Broszkowice, Pławy i Harmęże. Całość wysiedlonego obszaru rozciągała się na przestrzeni 40 km2 i była nazwana strefą interesów obozu (Interessengebiet). W latach 1941 - 1943 na terenie tym zostały utworzone gospodarstwa rolne, rybne i hodowlane, w których zatrudniano więźniów i więźniarki. W latach 1942 - 1943 władze obozowe zorganizowały przy tych gospodarstwach podobozy dla pracujących tam więźniów.
W dniu 1.3.1941 r. na pierwszą inspekcję w KL Auschwitz przybył Himmler. W wyniku przeprowadzonej wówczas kontroli obozu i obszaru wpływów obozu polecił tak rozbudować obóz w Oświęcimiu, by mógł pomieścić 30 tys. więźniów. Zarządził jednocześnie wybudowanie na terenie wsi Brzezinka obozu dla 100 tys. jeńców wojennych oraz dostarczenie 10 tys. więźniów dla koncernu IG-Farbenindustrie, budującego w Dworach k. Oświęcimia zakłady przemysłowe. Polecił zagospodarować cały teren przyobozowy zarówno pod względem rolniczym jak i każdym innym oraz rozbudować rzemieślnicze warsztaty obozowe. Podkreślił nadto, że wokół obozu powinny powstać duże przedsiębiorstwa zbrojeniowe, aby SS mogła przodować i na odcinku dozbrajania armii niemieckiej.
Notatka: Oświęcim w oczach SS. Wspomnienia Hossa.
