Początki Elbląga w świetle źródeł archeologicznych
Publikacja ukazała się nakładem Stowarzyszenia Miłośników Truso, dzięki wsparciu finansowemu Urzędu Miasta w Elblągu i licznych sponsorów.
„Prezentowana książka jest pierwszą próbą szerszego spojrzenia na jedno z podstawowych zagadnień badawczych dotyczących Elbląga, jakim jest lokacja i początki trzynastowiecznego ośrodka” – pisze we wstępie autorka.
Podstawą do napisania książki były wieloletnie badania wykopaliskowe, rozpoczęte przez autorkę wspólnie z mężem w 1980 roku, przeprowadzone w obrębie Starego Miasta i płynące z nich wnioski po analizie znalezisk.
Książka składa się z pięciu zasadniczych części. W pierwszej autorka określiła zakres pracy, cele i zastosowane metody. Zarysowała również stan badań. W drugiej opisała bliżej miejsce lokacji Elbląga, jego warunki geomorfologiczne i hydrologiczne. W kolejnej części przybliżyła zagadnienia związane z chronologią początków miasta – od źródeł pisanych po różnorodne zabytki archeologiczne. Rozplanowaniu przestrzeni miejskiej – ulic, domostw, budynków użyteczności publicznej poświęcony jest czwarty fragment publikacji. Podsumowanie i próba syntezy wyników badań zawarta jest w ostatniej części. Autorka zarysowała w niej sytuację średniowiecznego Elbląga na tle europejskim. Przekonuje również do tego, że od XIII wieku wykształciła się w Elblągu specyficzna kultura miejska.
Elbląg powstał w 1237 roku z inicjatywy Zakonu Krzyżackiego, który sprowadził tutaj osadników z terenu Niemiec. Miasto zlokalizowano w strategicznym miejscu - u ujścia rzeki Elbląg do Zalewu Wiślanego i dalej Bałtyku. W ten sposób jego mieszkańcy kontrolowali przepływające statki handlowe i czerpali dochody. Pierwotnie miała być to stolica Państwa Krzyżackiego.
„O tym, że XIII-wiecznym elblążanom żyło się dobrze świadczą bogate znaleziska archeologiczne w postaci cennych naczyń ceramicznych z terenów Skandynawii i Dolnej Saksonii czy jedwabnych ubrań sprowadzonych z Włoch" - przekonuje dr Nawrolska.
W recenzji wydawniczej prof. Krzysztof Wachowski wskazał na to, że publikacja ta jest pierwszym ujęciem najstarszych dziejów Elbląga, które omawia obszernie proces lokacji, kształtowanie się przestrzeni miejskiej, gospodarkę, kulturę duchową i tematykę krzyżacką. Jednocześnie jest to praca doktorska autorki napisana pod kierunkiem prof. Jerzego Piekalskiego z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Wrocławskiego.
Książkę wieńczy obszerny spis bibliograficzny i résumé w języku angielskim.
PAP - Nauka w Polsce
szz/ agt/
Źródło:www.naukawpolsce.pap.pl