Z Chartumu powrócił zespół archeologów z Instytutu Prahistorii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (IP UAM), który w lutym przeprowadził cykl szkoleń dla dziewięciorga przedstawicieli Narodowej Korporacji Starożytności i Muzeów i Uniwersytetu Chartumskiego. Tematem przewodnim była archeologia krajobrazu, jej teorie i metody.



"Celem warsztatów było zapoznanie uczestników z teoretycznymi podejściami do studiów nad krajobrazami archeologicznymi, sposobami jego interpretowania w różnych nurtach współczesnej archeologii oraz metodami wykorzystywanymi w jego badaniach" - wyjaśnia Mariusz Drzewiecki, doktorant w IP UAM, współorganizator przedsięwzięcia.

Uczestniczy szkolenia zapoznali się również z działaniem tachimetru elektronicznego, GPS-ów oraz tworzeniem baz danych w systemie GIS. Warsztaty odbywały się w Muzeum Narodowym w Chartumie (wykłady i laboratoria komputerowe) oraz w rejonie wzgórza Umm Marrahi około 30 km na północ od Chartumu (praktyki terenowe).

"W trakcie zajęć terenowych uczestnicy rejestrowali twierdze ulokowane na szczycie wzgórza oraz stanowiska znajdujące się wokół przy użyciu wymienionych urządzeń. Przez ostatnie dwa dni warsztatów pracowali nad obróbką zebranych danych w systemie GIS przy użyciu Quantum GIS, który jest programem open source, nie wymagającym wykupu licencji" - opowiada Drzewiecki.

Zdaniem organizatorów przedsięwzięcia, warsztaty spotkały się z dużym zainteresowaniem wśród Sudańczyków.

Zajęcia prowadzili prof. dr hab. Włodzimierz Rączkowski, Mariusz Drzewiecki (doktorant IP UAM), Adrian Chlebowski (student IP UAM). Skrypty dydaktyczne przygotował Łukasz Banaszek, doktorant IP UAM.

Przed rozpoczęciem warsztatów, Polacy przeprowadzili badania wokół wzgórza Umm Marrahi w rejonie VI Katarakty. Archeolodzy sporządzili dokumentację dwóch ufortyfikowanych założeń na jego szczycie oraz kolejnego, o nazwie Abu Nafisa, położonego około 4 km na północ od wyniesienia. Badania powierzchniowe ujawniły bogactwo archeologiczne sąsiadujących obszarów: w promieniu 2 km od wzgórza zarejestrowano 80 stanowisk archeologicznych, z których większość koncentrowała się wokół wzgórza.

W tym sezonie prace archeologiczne były również prowadzone w rejonie V Katarakty, gdzie poznańscy archeolodzy zadokumentowali cztery założenia ufortyfikowane oraz liczne stanowiska wokół nich.

"Jest to o tyle ważne, iż z początkiem lutego 2012 r. Sudańska Służba Starożytności ogłosiła apel o pomoc w ratowaniu dziedzictwa kulturowego rejonów III i V Katarakty. Planowane są budowy kolejnych zapór, co spowoduje, że obszary te w niedługim czasie zostaną zalane przez wody Nilu" - dodaje Drzewiecki.

Warsztaty oraz badania twierdz są elementem projektu "Fortece Sudanu". Jego głównym celem jest przebadanie ufortyfikowanych założeń architektonicznych pomiędzy V i VI Kataraktą nilową w środkowym Sudanie.

Wcześniej nie wykonano tutaj tak szeroko zakrojonego programu badawczego związanego z dziedzictwem archeologicznym. Równie ważnym elementem jest zawiązanie ścisłej współpracy z Sudańską Korporacją Starożytności.

Postępy projektu można śledzić na bieżąco na oficjalnej stronie przedsięwzięcia: http://sudan.archeo.edu.pl/

PAP - Nauka w Polsce, Szymon Zdziebłowski

agt/bsz

www.naukawpolsce.pap.pl.