Końcem lat dwudziestych rozpoczęto prace nad nową maska dla armii, cywilów a także oddziałów Obrony Cywilnej. W pierwszej kolejności dostawali maski członkowie Obrony Cywilnej( Ossoaviakhim) oni także do 1940 roku dopuszczali typ GP4 do sprzedaży. Pierwsze maski oznaczano jako typ TTS, lecz po niedługim czasie przyjęto, że cywilne maski miały oznaczenie GP4 a wojskowe, 08 lecz niczym oprócz oznaczenia się nie różniły. Maska kosztowała 11 rubli, produkowana w trzech wielkościach 1, 2, 3. Wszystkie sowieckie maski produkowały zakłady państwowe, nie miały one nazwy tylko numer, dlatego też ciężko jest określić gdzie została wyprodukowana dana maska, ale jak dotąd spotykałem maski z zakładów nr57 oraz 27.

Główną cechą charakterystyczną była rura powleczona materiałem bawełnianym przymocowana na stałe do maski. Pierwsza nieudana partia była wykonana ze złej jakościowo ciemnobrązowej gumy, która się łatwo rozrywała i w czasie użytkowania guma się zapadała utrudniając oddychanie. Część twarzowa składała się z dwóch połączonych ze sobą kawałków gumy, w miejscu przyczepu pasków ogłowia wydłużono część twarzową tak, że tworzyła ona jedność z ogłowię w skład ogłowia wchodziło 5 elastycznych regulowanych pasków. Posiadała ona torbę wykonaną z grubego płótna, parciany pasek na ramię, dwie wydzielone komory wewnątrz a klapa miała ścięte rogi i była zamykana na dwa kołki drewniane, które się przeciągało przez pętle przyszyte na zewnętrznej części torby. Szklane okulary osadzone na części twarzowej za pomocą stalowych obręczy przecierało się nasączonym odpowiednim roztworem flanelowym kawałkiem materiału, który zapobiegał parowaniu. Komora zaworowa wykonana ze stali była pomalowana na zielono w dolnej części komory znajdował się zawór wydechowy osłonięty aluminiową przysłoną. W poprawionym modelu zastosowano część twarzową z tłoczonej jasno brązowej gumy, brązowa lub zielona torba była zamykana na pasek i miała na zewnątrz kieszonkę. Dodano stalowy pojemniczek pomalowany matowym ciemno zielonym lakierem wysokości około 10cm z 5 przetłoczeniami przechowywano w nim pakiet odkażający. Do okularów zrobiono też specjalne obręcze, które przytrzymywały dodatkowe okulary celuloidowe zapobiegające parowaniu. Problem zapadania się maski rozwiązał wyprofilowany kawałek stalowej blachy umiejscowiony wzdłuż części nosowej.

W październiku 1937 roku na podstawie badań instytutu w Porton Down zmodernizowano maski 08 skracając część twarzową zmodernizowane maski posiadały już oznaczenie MOD 08 jako pierwsze zaopatrzono w nie oddziały stacjonujące przy granicy rosyjsko fińskiej. Maski produkowano do 1943 roku. Partię masek MOD 08 w 1939 roku zmodernizowano dla potrzeb armii niemieckiej nadając im oznaczenie G01 oraz montując w miejsce rury łącznik gwintowy przystosowany do użycia z niemieckimi pochłaniaczami.


Marek Kulig