Stąporków
Na obecnych terenach gminy Stąporków od dawnych czasów rozwijał się głównie przemysł. Na tradycje te złożyły się przede wszystkim warunki naturalne. Istniały tu obfite pokłady rudy żelaza, a także rozległe lasy w których wypalano węgiel drzewny używany do wytopu żelaza i jego obróbki. Jako źródła energii wykorzystywano rzeki Czarna oraz Krasna. Z kolei niskiej jakości gleby w znacznym stopniu ograniczały rozwój rolnictwa.
Pierwsze wzmianki o istnieniu kuźnic w rejonie Staporkowa pochodzą z końca XV wieku. Dotyczą one kuźnic powstałych w Czarnej, Błonicy, Błaszkowie, Duraczowie oraz kuźnicy Stąpor ( według ówczesnej pisowni Stampor). W nazwie tamtejszej kuźnicy doszukuje się obecnej nazwy Stąporkowa.
W połowie XVII wieku Stąporków i jego okolice stały się własnością rodziny Małachowskich. W 1738 r. kanclerz Jan Małachowski wybudował w Staporkowie wielki piec do wytopu żelaza. W latach kolejnych rozbudował przemysł i unowocześnił go na tyle, że w tamtych czasach był on najnowocześniejszym okręgiem przemysłowym w kraju.
Od 1871r. nowi właściciele tych terenów - Tarnowscy wprowadzili kilka unowocześnień technologicznych. Hrabia Tarnowski wybudował drugi wielki piec, bocznicę kolejowa i zainstalował maszynę parowa. Fabryka rozrosła się i otrzymała nazwę "Huta Staporków". W latach 1886-1900 zakład zatrudniał około 800 robotników, produkował duże ilości grzejników centralnego ogrzewania, rur wodociągowych i kanalizacyjnych, które wysyłane były w głąb Rosji. Pod koniec 1905r. Stąporków liczył 704 mieszkańców. Kryzys hutnictwa przełomu XIX i XX wieku dotknął również Hutę Stąporków, która zamykana była w najtrudniejszych okresach kryzysu. Ostatecznie została ona zamknięta w 1938 r.
Tereny Stąporkowa zostały zajęte przez Niemców 8 września 1939r. W czasie okupacji obszar gminy Staporków dał się poznać jako teren działania licznych oddziałów partyzanckich. Działały tu między innymi: odział majora Hubala, odziały AK, Gwardii Ludowej i AL. Okupacja to także okres eksterminacji miejscowej ludności pochodzenia polskiego i żydowskiego. Część z nich trafiła do obozów koncentracyjnych, pozostali na roboty do Niemiec. Druga wojna światowa przyniosła gminie znaczne straty, szacowane na 25- 30% w gospodarstwach rolnych i 75% w zakładach przemysłowych.
.