Antoni Chruściel Monter
Antoni Chruściel przyszedł na świat 16 czerwca 1895 r. w Gniewczynie Łańcuckiej w Galicji. W młodości był członkiem tajnej organizacji harcerskiej. Z chwilą wybuchu I wojny światowej wstąpił do polskich formacji w wojsku austro-węgierskim. Od grudnia 1918 r. był oficerem Wojska Polskiego - najpierw w 14., a później w 42. Pułku Piechoty. Podjął równocześnie studia na wydziale prawa Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie. W latach 1929-1931 uczęszczał do Wyższej Szkoły Wojennej, a potem wykładał w Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie oraz od 1934 r. w Wyższej Szkole Wojennej (jako nauczyciel taktyki piechoty).
W czasie kampanii wrześniowej dowodził 82. Pułkiem Piechoty Syberyjskiej. Po kapitulacji twierdzy Modlin został osadzony w obozie jenieckim w Działdowie, skąd został zwolniony po upływie miesiąca. Od czerwca 1940 r. działał w konspiracji. W maju 1941 r. mianowano go komendantem Okręgu Warszawa-Miasto Związku Walki Zbrojnej. 10 sierpnia 1942 r. awansowano go na stopień pułkownika. Ze względu na swoje stanowisko był głównie odpowiedzialny za organizację oraz przeprowadzenie powstania w Warszawie. 20 września 1944 r. przejął dowództwo nowo utworzonego Warszawskiego Korpusu Armii Krajowej. W uznaniu jego zasług gen. Kazimierz Sosnkowski mianował go generałem brygady. Po kapitulacji powstania dostał się do niewoli; w oflagu Colditz przebywał do końca wojny, po czym wyjechał do Londynu, angażując się początkowo w działalność tamtejszych władz emigracyjnych (był m.in. drugim zastępcą szefa sztabu Wojska Polskiego).
26 września 1946 r. rząd Edwarda Osóbki-Morawskiego pozbawił go obywatelstwa polskiego - wraz z 75 innymi oficerami. Chruściel w 1956 r. wyjechał do USA i zamieszkał w Waszyngtonie. Tam też spędził resztę życia jako tłumacz i radca prawny.
Zmarł 30 XI 1960 r., a jego ciało pochowano w Doylestown w Pensylwanii. Dopiero w 2004 r., w 60. rocznicę Powstania, urnę z jego prochami uroczyście sprowadzono do Polski i złożono na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.
O ile nie jest to stwierdzone inaczej, wszystkie materiały na stronie są dostępne na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 3.0 Polska. Pewne prawa zastrzeżone na rzecz Muzeum Historii Polski.
POLECAMY TAKŻE: