Epoka dzielnicowa nie była w Polsce czasem pokoju, wręcz przeciwnie. Postępujące w miarę rozradzania się dynastii piastowskiej rozbicie kraju na coraz drobniejsze księstwa i księstewka sprzyjało  konfliktom między przedstawicielami  poszczególnych linii, a często również członkami najbliższej rodziny, których celem mogła być dominacja w regionie, jednak jakże często również poszczególne ziemie czy nawet drobne gródki. Do wzajemnych animozji dynastycznych dochodziły jeszcze wpływy możnowładztwa i rycerstwa oraz poszczególnych potężnych hierarchów polskiego Kościoła, decydujących nieraz w większym stopniu niż sami Piastowie o obsadzie poszczególnych księstw.  

W tym też kontekście postrzegany jest kolejny spór o Księstwo Krakowskie między aktualnym  władcą Bolesławem Wstydliwym a pretendującym do godności księciem opolskim Władysławem. Konflikt ten miał miejsce w latach 1273-1274, a jego kulminacyjnym epizodem stała się bitwa pod Bogucinem.

Zarzewiem wojny stał się spisek niektórych możnych małopolskich, na którego czele stał ówczesny biskup krakowski Paweł z Przemankowa, cieszący się opinią wszetecznika i gorszyciela. Sprzeciwiano się nie tylko personalnej polityce książęcej, ale i przewidzianemu następstwu w Krakowie Leszka Czarnego. Nie wiadomo, czy istniały szersze aspekty międzynarodowe tej lokalnej waśni, jak trwająca wówczas rywalizacja czesko-węgierska, choć przynależność obu książąt do wrogich sobie obozów mogła stanowić dodatkowe podłoże konfliktu. Buntownicy wezwali na pomoc księcia opolsko-raciborskiego Władysława. Czy pamiętano jeszcze w Opolu o krótkotrwałych rządach w Krakowie dziada książęcego, Mieszka Plątonogiego, czy też opierano się wyłącznie na „wolnej elekcji” możnowładców, tego nie wiadomo, gdyż szczegółów konfliktu dostarcza nam w zasadzie piszący dwieście lat po wydarzeniach Jan Długosz.

Atak wojsk śląskich został powstrzymany przez rycerstwo Bolesława w bitwie stoczonej według Jana Długosza dnia 2 czerwca 1273 roku pod Bogucinem niedaleko Olkusza, po której nastąpiły represje książęce wobec buntowników, ograniczające się jednakże do konfiskaty dóbr. Wyprawa odwetowa Małopolan na Śląsk jesienią tegoż roku, z udziałem sojuszniczych oddziałów wielkopolskich i sieradzkich  ograniczyła się do pustoszenia księstwa wzdłuż trasy przemarszu wojsk przez Opole, Koźle i Racibórz. Pokój z Władysławem Opolskim zawarto już w następnym roku. Za cenę niewielkiej korekty granic każdy z książąt pozostał przy swoim.

 

Ilustracja: Bolewsław V Wstydliwy, Kazimierz Władysław Wójcicki "Album Jana Matejki", 1876, Wikipedia, Domena Publiczna.



O ile nie jest to stwierdzone inaczej, wszystkie materiały na stronie są dostępne na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 3.0 Polska. Pewne prawa zastrzeżone na rzecz Muzeum Historii Polski.







POLECAMY TAKŻE: