Dezydery Chłapowski herbu Drya urodził się w Turwi. W wieku czternastu lat został zapisany przez ojca do pułku dragonów pruskich im. gen. Briesewitza. Naukę w Instytucie Oficerów Inspekcji Berlińskiej ukończył jako porucznik.

Kiedy Francuzi zajęli Berlin, wyjechał do Poznania. Tam rozpoczęła się jego współpraca z Napoleonem i błyskawiczna kariera. Wstąpił do utworzonej po powstaniu wielkopolskim gwardii honorowej. Podczas kampanii 1807 r. zasłużył się w bitwie pod Tczewem, za co został odznaczony Krzyżem Virtuti Militari i Legią Honorową. Awansował i przydzielono go jako adiutanta gen. Janowi Henrykowi Dąbrowskiemu. Już rok później, po wezwaniu do Paryża, został oficerem ordynansowym Napoleona. U jego boku przeszedł kampanię francuską i austriacką. Przed kampanią moskiewską został mianowany szefem szwadronu polskiego 1. Pułku Szwoleżerów-Lansjerów Gwardii Cesarskiej. Rozczarowany wyprawą moskiewską i sposobem, w jaki Napoleon potraktował sprawę polską, złożył podanie o dymisję. Stało się ono powodem do oskarżeń o dezercję. Mundur przywdział raz jeszcze, kiedy wybuchło Powstanie Listopadowe. Był autorem wielu ofensywnych planów, m.in. zdobycia Brześcia nad Bugiem, które jednak nie zyskały akceptacji gen. Chłopickiego.

Osiadł w rodzinnej Turwi, gdzie poświęcił się pracy organicznej. Unowocześnił swoje gospodarstwo na wzór angielski. Wprowadził uprawę roślin motylkowych, stosowaną powszechnie trójpolówkę zastąpił czteropolowym płodozmianem norfolskim. Jego gospodarstwo miało własną cukrownię, gorzelnię, olejarnię i browar. Był prekursorem polityki melioracyjnej w Wielkopolsce. Przyjmował do swojego majątku wielu praktykantów. Planował utworzyć w Poznaniu szkołę rolniczą, jednak sprzeciwiły się temu władze pruskie. Jest autorem podręcznika O rolnictwie.

Podczas Powstania Wielkopolskiego w 1848 r. organizował oddziały powstańcze. Zmarł w 1879 r.

KG

Ilustracja: gen. Dezydery Chłapowski na drzeworycie Louisa Thomasa Bardela z lat trzydziestych XIX w., Polona, CC-BY-NC.



O ile nie jest to stwierdzone inaczej, wszystkie materiały na stronie są dostępne na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 3.0 Polska. Pewne prawa zastrzeżone na rzecz Muzeum Historii Polski.







POLECAMY TAKŻE: