Uznawany za symbol bolszewickiego terroru i twórcę komunistycznego aparatu represji, Feliks Dzierżyński przyszedł na świat w niezamożnej polskiej rodzinie szlacheckiej. Straciwszy w wieku pięciu lat ojca, był wychowywany w atmosferze wysokiej kultury przez wszechstronnie wykształconą matkę, córkę petersburskiego profesora. Do gimnazjum chodził w Wilnie.
 
Jeszcze w trakcie nauki zaangażował się w działalność polityczną w ramach Socjaldemokracji Królestwa Polskiego i Litwy. Nie uzyskał matury. W latach 1897-1917 był wielokrotnie aresztowany, więziony i dwukrotnie zsyłany na Syberię za działalność socjalistyczną. Wraz z początkiem rewolucji październikowej rozpoczął tworzenie Nadzwyczajnej Komisji do Walki z Kontrrewolucją i Sabotażem (CzeKa), odpowiedzialnej za masowe zbrodnie. Po likwidacji CzeKa Dzierżyński objął kierownictwo nad powołanym w jej miejsce OGPU — Zjednoczonym Państwowym Zarządem Politycznym.

Po śmierci w 1926 stał się patronem radzieckich służb specjalnych. Jego imię nosił plac Łubiański w Moskwie, w Warszawie zaś  — obecny plac Bankowy.

ŁK

Ilustracja: Feliks Dzierżyński w 1912 r., Wikimedia Commons, CC BY-SA.

O ile nie jest to stwierdzone inaczej, wszystkie materiały na stronie są dostępne na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 3.0 Polska. Pewne prawa zastrzeżone na rzecz Muzeum Historii Polski.







POLECAMY TAKŻE: