Przygody słynnego Casanovy oraz ognisty romans między przywódcą węgierskiego powstania przeciw Habsburgom, a "pierwszą damą Rzeczypospolitej" - to ciekawe epizody z historii naszej stolicy.

"Romans między Elżbietą Sieniawską, zwaną na początku XVIII wieku „pierwszą damą Rzeczypospolitej” lub „królową bez korony”, a młodym przywódcą węgierskiego powstania przeciwko Habsburgom, księciem Franciszkiem II Rakoczym jest mało znanym, lecz bardzo ciekawym elementem historii Warszawy" - podkreślił historyk Sebastian Palfi..

DZIEJE BURZLIWEJ MIŁOŚCI

Franciszek Rakoczy, typowany nawet na króla Polski, był synem węgierskiej bohaterki narodowej Ilony Zrinyi, która samodzielnie przez rok dowodziła obroną swego zamku obleganego przez Austriaków. Franciszek, jako 18-letni chłopiec, wskutek intryg Habsburgów dostał się do niewoli austriackiej i był więziony w twierdzy Wiener Neustadt w Wiedniu. Mając 25 lat uciekł z twierdzy i w 1701 roku przybył do Warszawy.

Jego romans, jeden z najciekawszych w historii Warszawy, rozpoczął się w Boże Narodzenie 1701 roku, w domu na Krakowskim Przedmieściu nr 1. Tam młody, ale żonaty już Rakoczy, poznał 34-letnią Elżbietę z Lubomirskich Sieniawską.

"Sieniawska, żona hetmana wielkiego koronnego Adama Mikołaja Sieniawskiego, była postacią nietuzinkową. Zabierała publicznie głos w sprawach politycznych, co nie było wówczas zwyczajem kobiet i szokowała zachowaniem. Lubiła na przykład strzelać z pistoletu, celując z daleka w mały pieniążek" - opowiadał Palfi.

Rakoczy chciał powrócić na Węgry i starał się o pomoc Francji, w ambasadzie francuskiej w Warszawie. Między księciem a Sieniawską nawiązał się ognisty romans.

Sieniawska kupiła Rakoczemu miejscowość o nazwie Jarosław (na terenie dzisiejszego Podkarpacia), gdzie - za pieniądze hetmanowej - zbierano broń na wyprawę Rakoczego na Węgry i werbowano żołnierzy. W czerwcu 1703 roku Rakoczy wraz z grupą 600 Polaków przekroczył Karpaty, wtargnął na Węgry i zainicjował ogólnonarodowe powstanie przeciwko panującym tam Habsburgom (1655-1705 Leopold I, 1705-1711 Józef I).

Po początkowych sukcesach powstanie na Węgrzech upadło jednak w 1711 roku. Rakoczy wrócił do Polski i osiedlił się w Jarosławiu. Z Sieniawską widywał się coraz rzadziej, romans powoli wygasał. W 1712 Rakoczy opuścił Polskę na zawsze i ruszył do Francji.

CASANOVA NA DWORZE KRÓLA STASIA

Pół wieku później, w 1766 roku miała miejsce inna historia. W drodze z dworu carycy Katarzyny w Sankt Petersburgu - przybył do Warszawy słynny włoski uwodziciel Casanova, który przedstawił się jako kawaler Di Seingalt. Dostał się do najbliższego otoczenia króla Stanisława Augusta Poniatowskiego i zaprzyjaźnił się z rodziną Czartoryskich.

Po zwycięskim pojedynku z Franciszkiem Ksawerym Branickim, spowodowanym kłótnią o primaballerinę jednego z warszawskich teatrów (mieszczącego się przy obecnej ul. Długiej), Casanova stał się bardzo popularny wśród warszawskiej elity.

"Szybko jednak zła sława uwodziciela dotarła z Włoch do Polski i Poniatowski nakazał Casanovie opuścić Polskę" - opowiadał historyk.

PAP - Nauka w Polsce, Joanna Poros

 Źródło: www.naukawpolsce.pap.pl