Dojście do władzy w Niemczach Adolfa Hitlera w styczniu 1933 r. zmieniło oblicze polskiej dyplomacji, którą od 1932 r. prowadził zaufany towarzysz broni marszałka Piłsudskiego, pułkownik Józef Beck. Polscy ministrowie spraw zagranicznych od samego początku z wielką uwagą obserwowali działania i sukcesy międzynarodowe zachodniego sąsiada, które zawsze mogły być niebezpieczne dla pozycji II RP.

Dotychczas polityka zagraniczna republiki weimarskiej skupiała się przede wszystkim na rewizjonizmie wschodnim kosztem zachodnich rubieży Polski - chodziło głównie o Śląsk i Wielkopolskę. Kiedy na czele rządu stanął Hitler i szefem dyplomacji został baron von Neurath, nowa niemiecka taktyka była - paradoksalnie - bardziej korzystna dla Polaków: Hitler nie występował już z żądaniami wobec II RP, ale chciał upadku systemu wersalskiego, a więc stawał przeciwko Francji i Wielkiej Brytanii. Jesienią 1933 r. w Genewie doszło do nieoficjalnego spotkania ministra propagandy Josepha Goebbelsa z Beckiem. Niedługo potem marszałek Piłsudski wyraził zgodę na prowadzenie negocjacji, które miały doprowadzić do ustalenia bilateralnej deklaracji, zamiast wielostronnych układów między członkami Ligi Narodów.

Do porozumienia doszło 26 stycznia 1934 r. Dotyczyło ono niestosowania przemocy w okresie najbliższych 10 lat. Wywołało to niepokój zarówno wielu sojuszników, jak i przeciwników Polski i III Rzeszy, który widzieli w ugodzie poważne niebezpieczeństwo dla trwałości systemu ustalonego w 1919 r. Kolejnym dowodem coraz lepszych stosunków polsko-niemieckich było podwyższenie rangi przedstawicielstw dyplomatycznych - Józef Lipski i Hans Adolf hr. von Moltke z posłów stali się ambasadorami. Hitler nadal starał się nie zrażać do siebie Polaków, co zmieniło się już za kilka lat w miarę stale powiększających się imperialnych apetytów przywódcy Tysiącletniej Rzeszy.

M. G.-K.

Fotografia: pierwszy ambasdor II RP w Berlinie Józef Lipski w 1933 r., Narodowe Archiwum Cyfrowe, CC-BY-NC.

O ile nie jest to stwierdzone inaczej, wszystkie materiały na stronie są dostępne na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 3.0 Polska. Pewne prawa zastrzeżone na rzecz Muzeum Historii Polski.







POLECAMY TAKŻE: