Polska nawiązała współpracę z EWG (poprzedniczką UE) wkrótce po obaleniu komunizmu. Już we wrześniu 1989 roku nasze władze podpisały pierwszy układ o handlu i współpracy. Ruszył wtedy program PHARE - Poland and Hungary: Assistance for Restructuring their Economies. Wkrótce jednak skrót PHARE stał się nazwą własną programu "Phare", gdy dołączyły doń kolejne państwa wyrywające się z bloku komunistycznego - Bułgaria, Czechosłowacja, a później także Rumunia, Albania i państwa bałtyckie.

Do przystąpienia było jednak jeszcze daleko. ZSRR, a później od 1991 r. Rosja stale powtarzała sprzeciw wobec wejścia jej dawnych satelitów w struktury EWG i NATO. Trzeba też przyznać, że widoczna przepaść gospodarcza i kulturowa między tymi krajami a EWG wywoływała w państwach zachodnich sceptycyzm wobec szybkiego przyjęcia nowych członków.