Przed objęciem funkcji dyktatora ten były żołnierz armii rosyjskiej z powodzeniem dowodził jednym z oddziałów powstańczych, choć początkowo wcale nie był zwolennikiem walki zbrojnej z zaborcą, zdając sobie sprawę z militarnej przewagi Rosjan. Gdy 17 października 1863 r. przejął władzę od Rządu Narodowego i został ostatnim dyktatorem Powstania Styczniowego, miał świadomość, jak  niezwykle trudna jest sytuacja powstańców, mimo to przedsięwziął szereg działań zmierzających do ratowania upadającej insurekcji.
 

Podjął próbę reorganizacji oddziałów partyzanckich, chcąc przekształcić je w regularną armię, odbudował centralne władze powstańcze. Przystąpił także do uwłaszczania chłopów, kwestię ich udziału w walkach uważał za kluczową dla przyszłości powstania. Widząc, że nie ma co liczyć na pomoc państw zachodnich, nawiązał kontakty z europejskim ruchem rewolucyjno-demokratycznym.

Kierując insurekcją dał się poznać jako utalentowany taktyk i organizator, odważny i konsekwentny przywódca. Działał oczywiście w ścisłej konspiracji, oficjalnie podając się za galicyjskiego kupca. Mimo ogromnego wysiłku Trauguttowi nie udało się uratować powstania. Wiosną 1864 r. został aresztowany, a 5 sierpnia stracony na stokach warszawskiej cytadeli. Żegnały go tłumy rodaków.

Romuald Traugutt powtarzał, że "władza jest u nas aktem poświęcenia, a nie ambicji". Jego honor i miłość ojczyzny wymagały, aby pełnił swą funkcję do końca. Wkrótce potem ostatni przywódca Powstania Styczniowego stał się symbolem wierności i poświęcenia dla ojczyzny, osobą powszechnie darzoną czcią i szacunkiem.

EZ

Fotografia: portret Romualda Traugutta z 1862 r., Biblioteka Publiczna Miasta Stołecznego Warszawy, CC-BY-NC..


O ile nie jest to stwierdzone inaczej, wszystkie materiały na stronie są dostępne na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 3.0 Polska. Pewne prawa zastrzeżone na rzecz Muzeum Historii Polski.







POLECAMY TAKŻE: