Istnieje również hipoteza, że być może w 1241 r. drewniany zamek zniszczyli Tatarzy, ale zniszczeniu mógł ulec również podczas wojny domowej w l. 1230-38 toczonej pomiędzy Henrykiem Brodatym księciem wrocławskim, a księciem mazowiecko-kujawskim Konradem o spadek po Leszku Białym.
Faktem powszechnie przyjmowanym przez historyków jest to, że prawdopodobnie Otton z Pilczy herbu Topór (zwany również Wielkim) wzniósł murowany zamek wkrótce po zniszczeniu drewnianej starszej warowni założonej przez Jana z Pilicy h. Topór, kasztelana radomskiego w l. 1341-47. Odtąd znajdował się w posiadaniu rodziny Pileckich. Przypuszczenia te potwierdzałby fakt występowania w 1394 i 1396 burgrabii i kapelana zamkowego. Niepewne są natomiast wzmianki z 1384 o niejakim Mikołaju, który prawdopodobnie był również zamkowym kapelanem. Pierwsza wzmianka o zamku pochodzi dopiero z 1423.
W 1570 r. dobra pilickie nabył Filip Padniewski dla swego brata Wojciecha, który rozbudował zamek w stylu renesansowym.
Wkrótce jednak (w 1610) Wojciech Padniewski przebudował zamek w pobliskiej Pilicy na okazały pałac w stylu włoskiego renesansu i ostatecznie przeniósł swą siedzibę w Smoleniu (w 1620).
W 1655 r. podczas potopu szwedzkiego zamek podobnie jak pozostałe w Jurze został zniszczony. Od tej pory nie odnawiany i często zmieniający właścicieli popadł w ruinę.

Po III rozbiorze Polski /1795/ zaborca austriacki wykorzystał kamień z zamku do budowy komory celnej w Smoleniu powodując dodatkową dewastację ruin.
W połowie XIX w. wieża zamkowa była częściowo odrestaurowana.
W 1845 ówczesny dziedzic Smolenia Roman Hubicki polecił oczyścić teren przy południowej stronie zamku celem nasadzenia winogron. Jak się okazało na głębokości około 1 metra natrafiono na mnóstwo ludzkich kości. Znaleziono tu również wiele ostróg, strzemion, toporów i różnego żelastwa, co wskazywałoby na stoczenie tu zaciętej walki. W 1850 Roman Hubicki również odkopał pod murami zamku popielnicę z okresu kultury łużyckiej. Nakazał on również częściowo odkopać studnię zamkową, która służyła później do produkcji śrutu strzelniczego wytwarzanego przez znaną wówczas firmę "Batawia".
Po II wojnie światowej wokół zamku utworzono rezerwat krajobrazowy "Smoleń".

Zamek typu małopolskiego składał się z zamku górnego na skale oraz dwóch majdanów gospodarczych (zamków dolnych) połączonych przewiązką komunikacyjną. Z zamku górnego, będącego najstarszym pozostałym do dziś założeniem, ocalała okrągła wieża obserwacyjna - stołp górująca nad okolicą oraz mury zamku tzw. kamieńca do wysokości ok. 1,5 metra. Wieża ma dwa otwory: jeden wyżej, który stanowił dawniej jedyne wejście do wieży oraz drugi u podnóża wykuty później przez poszukiwaczy skarbów. Zbudowana jest z ciosowych bloków skalnych i jest to najstarsza budowla kamienna wzniesiona w tym miejscu. Pozostała część zamku górnego była dawniej tylko nieco niższa niż wieża, a przynajmniej jedno z pięter budynku mieszkalnego sięgało wysokości górnego otworu wejściowego do wieży. Wschodnia część zamku (pierwotny zamek dolny) założona została na planie zbliżonym do pięciokąta. Dziedziniec gospodarczy otoczony został murami obronnymi z kamienia wapiennego zakończone blankami, miejscami dochodzące do grubości 2 metrów, kryjące chodnik dla straży (widoczne fragmenty). Narożniki dodatkowo wzmocniono skarpami. W tej części zamku zachowała się w bardzo dobrym stanie ostrołukowa brama wjazdowa, w której znajdują się widoczne wgłębienia służące niegdyś do spuszczania brony. W pd-wsch części tego majdanu na skale mury niespodziewanie załamują się kilkukrotnie wskazując na możliwość istnienia tam wysokiej wieży obserwacyjnej założonej na planie zbliżonym do prostokąta. Na zach. od zamku górnego znajdują się ruiny drugiej odrębnej części zamku dolnego, obszerniejsze od części wschodniej, połączone z basztą murem biegnącym po skale. Znajdowały się tu pomieszczenia gospodarcze i mieszkalne. Część ta powstała później niż wschodnia (prawdopodobnie w XVI w.), o czym świadczy dokładniejsza obróbka kamienia. Pomimo większego zniszczenia murów tego zamku w ich resztkach dochodzących do wysokości 2 piętra pozostało kilka okien, strzelnica, szczątki bramy wjazdowej oraz ślady podziału na komnaty. Na dawnym dziedzińcu znajduje się duża kwadratowa studnia o pierwotnej głębokości 150 - 200 m. Miała ona być kuta w skale przez jeńców tatarskich. W 2 połowie XVIII w. wykorzystana była do produkcji śrutu myśliwskiego o wysokiej jakości. Istnieje przypuszczenie, że pod zamkiem są zasypane gruzem głębokie lochy. Miejscowi mówią, że mają one wyjście w Jaskini Biśnik.

 

GALERIA ZAMKU SMOLEŃ

źródło: Jura.art.pl

zdjęcia: Poszukiwania.pl